Dünyanın ısısının küresel olarak giderek arttığı, hava kalitesinin bozulduğu, mahsulün zarar gördüğü, içme suyunun tehlikede olduğu günümüzde sürdürülebilirlik, her geçen gün daha fazla önem kazanıyor. Bu etkenler nedeniyle yalnız insan hayatı değil, hayvanlar da risk altında. Bugün amfibi hayvanların yaklaşık %50’si, iklim değişikliği nedeniyle neslinin tükenme tehlikesiyle karşı karşıya.
Siz de muhtemelen bu konuda neler yapabileceğinizi merak ediyorsunuz. Peyzaj, bunun için iyi bir başlangıç noktası. Sürdürülebilir peyzaj ise daha da iyisi... Kentsel alanların giderek genişlediği günümüzde, yeşil alanları artırmak gezegene fayda sağladığı gibi, bizim ruh sağlığımıza da olumlu yönde etkiliyor. Sürdürülebilir peyzaj, tüm bunları bir yandan bakım masraflarını azaltarak ve bitki ve hayvanlar âlemini destekleyerek yapıyor.
Sürdürülebilir peyzaj bunu tam olarak nasıl yapıyor? Gelin, görelim!
Sürdürülebilir peyzaj, ticari veya konutsal mülklerin yeşil alanlarını doğaya dost bir biçimde tasarlamanın ve bunların bakımını yapmanın bir yoludur. Sürdürülebilir bir peyzaj hem Dünya’ya fayda sağlar hem de bakım ihtiyacını azaltarak maliyetten, zamandan ve emekten tasarruf ettirir.
Bahçenin kendi kendini sürdürebilmesi ve gezegene fayda sağlayabilmesi için, sürdürülebilir peyzajda, aşırı sulama, kimyasal ilaçlama ve budama ihtiyacını azaltan bölgeye has bitkiler kullanmak gerekir. İkliminizi tanıyan, uzman bir peyzaj şirketiyle çalışmak için artık arama motorlarında yakındaki peyzaj şirketlerini aramanıza gerek yok. Sürdürülebilirlik taahhüdü olan ve bu alanda yeterli deneyime sahip peyzaj şirketleri, peyzajınız nerede olursa olsun, onu çevrenin ve mikroklimanın taleplerine cevap verecek şekilde tasarlamakta ve bakımını yapmakta size yardımcı olabilir.
Bu ilk bakışta biraz karmaşık ve pahalı görünebilir. Ancak doğru peyzaj şirketiyle işbirliği yaptığınız sürece bu ne karmaşık ne de pahalı bir süreçtir.
Farklı kısımlar içeren sürdürülebilir peyzaj, gezegene farklı biçimlerde fayda sağlar. Genel olarak çalılardan, çiçek açan bitkilerden ve ağaçlardan yararlanarak yeşilliği artırmak havadaki karbon dioksiti oksijenle değiştirir. Bazı bitkiler bunları diğerlerinden daha fazla yapar. NASA’nın bir araştırmasına göre, atmosferdeki trikloroetilen toksinini bile hapseden Dracaena fragrans veya Dracaena Janet Craig, havayı temizlemekte en etkin bitkidir.
Çevre dostu peyzaj, hayvanları da yakından ilgilendirir. Ne kadar çeşitli -özellikle de söz konusu peyzaj bölgesine has- bitki kullanırsak, peyzajımız o kadar çok böcek çeker, böylece yaşam alanları giderek tahrip olan kuşları, kemirgenleri ve diğer hayvanları geri çağırmış oluruz.
Uygulama anlamında, sürdürülebilir peyzaj daha yeşil enerji kaynakları kullandığı için, hem enerji tasarrufu yapar hem de fosil yakıt kullanımını ve yerelden temin edilen malzemelerle nakliye ihtiyacını azaltarak hava kirliliğini engeller. Sürdürülebilir peyzaj, bakım işleri açısından da çok önemlidir. Peyzajda yerel ve kuraklığa dayanıklı bitkiler yaygın olarak kullanıldığında, bakım ihtiyacı önemli ölçüde azalır. Su ihtiyacı kadar pestisit ihtiyacının da azalması, toprağın daha sağlıklı kalmasını sağlar.
Daha ne olsun?!
Güneş enerjili sistemlerin veya rüzgâr türbinlerinin ilk maliyetlerinden dolayı adları kötüye çıkmış olsa da, sürdürülebilir peyzaj esasında nakliye ve bakım masraflarını önemli ölçüde azalttığından hesaplı bir şeydir. Sürdürülebilir peyzaj tasarımı sayesinde, sulama, zararlılarla mücadele ve diğer alanlarda bir hayli para tasarruf edilebilir. Hatta araştırmalar, sürdürülebilir peyzajlara bakmak için gereken su, enerji ve zaman miktarının birkaç yıl içinde geleneksel peyzaja önemli oranla hesaplı hale geldiğini göstermiştir. Dolayısıyla sürdürülebilir peyzajınız için gerekli malzemelere harcayacağınız para size hızla geri dönecektir.
Her bölgenin farklı bir iklimi vardır ve bu iklimlerin içinde de farklı mikroklimalar bulunur; dolayısıyla seçilmesi gereken bitkiler konusunda genelleme yapmak imkânsızdır. Orta Doğu’dan Akdeniz’e, Balkanlar’a ve Kafkaslar’a kadar yaygın olan bitkiler, birbirlerine coğrafi olarak bu kadar yakın oldukları halde çok farklı çevresel ihtiyaçlara sahiptir.
Yazların uzun ve sıcak geçtiği bölgelerde, sulama ve budama ihtiyacını azaltmak için, kuraklığa dayanıklı bitkiler tercih edilmelidir. Palmiye ağaçları, Gelincik ve Yasemin, Orta Doğu’da yaygın, az bakım isteyen bitkilerdendir. Akdeniz Bölgesi ise Lavanta ve Biberiye gibi şifalı bitkilerin yanı sıra Begonvil ve Çarkıfelek gibi sarmaşık türleriyle doludur. Bu bölgelerde çim biçme, sulama ve yeniden ekim maliyeti çıkardığı için, çim tavsiye edilmez. Şiddetli yağmurlara yatkın bölgelerdeyse, çimler kendi kendine tohumdan çoğalabilir.
Kıyılarda ve dağlık bölgelerde, şiddetli rüzgârların ve erozyonun olumsuz etkilerinden doğabilecek hasarları engellemek için, kökleri sağlam bitkiler ve ağaçlar dikmek şarttır. Dağlık bölgelerin toprağı genel olarak hafif asidik olduğundan, Fırça Ağacı gibi ağaçlar Kafkaslar’da yaygınken, dayanıklı Zeytin ve Çam ağaçları, sık Balkan ormanlarında yaygındır.
Her bölgenin kendine has meyve ve sebzeleri olduğundan, hem nakliye giderlerini azaltmak hem de kentsel alanlara yeşilliği ve yaban hayatını geri getirmek açısından, özellikle konaklama sektöründe kendi ürününü yetiştirmek esastır. Kentsel bölgelerdeki alan kıtlığı sorunu ise, çatı bahçeleriyle çözülebilir.
İnternette sürdürülebilir peyzaj ile ilgili pek çok uygulama, nasıl yapılır videosu ve blog yazısı bulabileceğiniz için, teorik olarak herkes, doğru rehberlik hizmeti ile, sürdürülebilir bir peyzaj tasarlayabilir. Küçük bahçeleri olan ev sahipleri için, bahçeyi sürdürülebilir biçimde tasarlayarak veya yeniden tasarlayarak hem mülkün değerini artırmanın hem de komşularınızı kendinize hayran bırakmanın çeşit çeşit yolu vardır. Ancak ticari projeler veya çok büyük araziler söz konusu olduğunda, alanın her özelliğini sonuna kadar optimize edebilmek ve iklim değişikliğiyle mücadelenizde hiçbir şeyin gözden kaçırılmadığından emin olmak için profesyonellerle çalışmanız gerekir.
Daha fazla bilgi almak için, bir peyzaj şirketi seçimi ile ilgili blog yazımıza göz atabilirsiniz.
Sürdürülebilir peyzajın temel amacı, çevre üzerinde olumsuz etkileri olan bakım ihtiyaçlarını azaltmaktır; ancak şunu da belirtmek gerekir ki, bakım işlerini minimuma indirmek mümkün olsa da tamamen sıfırlamak olanaksız olabilir.
Örneğin bir kır çiçeği tarhının düzenli bir bahçeye katacağı estetik değer çok fazla olsa da, bahçenin yine de ustalıkla bakılması, biçilmesi ve çiçeklerin ortaya çıkabilmesi için tarhın kenarlarının düzenlenmesi gerekecektir.
Daha serbest bir bahçede bile sert hava koşulları bitkileri etkileyebilir. Kırılan dallar, şiddetli yağmur sonucu oluşan toprak erozyonu veya bitkileri zararlıların sarması, bakım listenizi ne kadar kısaltmaya çalışırsanız çalışın, peyzajcıların müdahalesini gerektiren, her zaman geçerli olasılıklardır.
Daha önce yapılmış bir peyzajı sürdürülebilir hale getirmek elbette mümkündür; şiddetle de tavsiye edilir! Peyzajın durumuna göre, onu tamamen sürdürülebilir hale getirmek çok fazla değişiklik yapmayı gerektirebilir. Ancak yapılabilecek ufak değişikliklerle işe başlamak da mümkündür.
Örneğin, mevsimlik çiçekler, bölgeye uygun ve toprak, ısı ve sulama ihtiyaçlarına göre gruplanmış çok yıllık bitkilerle değiştirilebilir. Böylece böcekler için doğal yaşam alanı sağlanmış olacağı gibi, gübreleme ve ilaçlama ihtiyacı da azalır. Yapay çim kullanmak yerine yer örtücü bitkiler, hatta yabani çimler yetiştirilebilir. Sulama ve haftalık bakım masraflarını azaltmak için bunların arasındaki belli yerler biçilerek yollar açılabilir. Çok bakım isteyen çalılar, Biberiye ve Zakkum gibi daha az bakım isteyen, genellikle daha küçük çalılarla değiştirilebilir.
Konutsal alanlarda bahçeye yağmur toplama kapları yerleştirilebilirken, daha geniş arazilerde su kullanımını optimize etmek ve fazla suyu hasat edip yeniden kullanmak için yağmur bahçeleri, yağmur hendekleri ve sulama sistemleri yapılabilir.
Kısacası bütün bir peyzaj tek seferde tasarlanabileceği gibi, zaman içinde yüksek bakım isteyen unsurları yavaş yavaş değiştirerek de sürdürülebilir hale getirilebilir. Bahçenizin veya peyzajınızın mevcut durumundan memnunsanız, bakımını sürdürülebilir bir biçimde yapmanızı tavsiye ederiz.
Bitkilerin sağlıklı kalması ve iyi görünmesi için, peyzajın geleneksel olarak düzenli bakım görmesi gerekir ki bu da bir takım kimyasal maddelerin kullanılması anlamına gelir. Sürdürülebilir bakım, aşağıdaki yöntemler sayesinde bundan mümkün olduğunca kaçınır:
Gübre
Bitkilerinizin hayatta kalabilmesi için çiçek tarhlarınızdaki toprağın gübreleme yoluyla sağlıklı tutulması gerekir çünkü büyüyen bitkilerin çeşitli besinlere ihtiyacı vardır. Piyasada içeriğinde kemik tozu, hayvan dışkısı ve farklı doğal maddeler bulunan ve çevreye doğal olmayan ürünlerden daha az zarar veren organik gübreler vardır. Yoğunlukları itibarıyla tezek ve malç, toprağı zengin tutmak için harika seçeneklerdir; bunlar ayrıca bitkilerinizin yavaş yavaş sulanmasını sağladıklarından son derece çevre dostu kabul edilirler. Bitkilerinizin etrafına bir karış yüksekliğinde malç serpebilirsiniz. Malç, ağaç gövdelerine otuz santimden fazla yaklaşmamalıdır.
Zararlılarla Mücadele
Malç ve kompost, sümüklüböcek ve salyangoz gibi küçük, can sıkıcı canlıları yiyen kuşları ve böcekleri arazinize çekerek, organik zararlı mücadelesi yapar. Ancak “zararlılarla mücadele” yalnız ufak böceklerle sınırlı değildir; böceklerden parazitlere ve bitki hastalıklarına uzanan geniş bir yelpazeyi kapsayan genel bir terimdir. Her şeyin öyle ya da böyle peyzajımıza zarar verme ihtimali vardır.
Bir diğer yöntem, "biyo-fümigasyon" olarak adlandırılan ve çürüyen bitkisel maddelerin toprağa gömülerek böcekleri öldüren bir gaz üretmesine dayanan yöntemdir. Bu yöntemde yalnız organik maddeler kullanıldığından, insan sağlığına veya çevreye herhangi bir zararı yoktur. Buna karşılık kimyasal pestisit ve herbisitler, genellikle sulamadan veya şiddetli yağmurlardan sonra yakınlardaki su kaynaklarını kirletirler.
Çim Bakımı
Biçilen kısa çim parçalarının çürümeleri, sağladıkları besinlerle yeni çim büyümesini teşvik etmeleri, güneş ışınlarının bölgeyi kuraklaştırmasını engellemeleri ve yabani otların çıkmasının önüne geçmeleri amacıyla çimin üzerinde bırakılmasına dayanan grasscycling yöntemi, sürdürülebilir çim bakımının önemli bir bileşenidir.
Toprağın daha iyi su tutmasını sağlamak için, çim alanlarda toprağın arada bir havalandırılması da gerekir. Sulama nadiren ve derinden yapılmalıdır ki, erozyon ve kuraklıkla mücadele için derin kök büyümesi teşvik edilsin.
Ancak genel bir kural olarak yaz aylarında çimi yaklaşık 7-8 cm. uzunlukta bırakmanız gerekir çünkü çimin canlı rengini koruması için gereken su miktarı çok fazladır. Bu aylarda doğal olarak uykuya geçen çimlerin bu sıcak zamanlarda bir parça rengi solsa da, sonbahar gelince kolayca yeniden canlanacaklardır.
Sürdürülebilir peyzaj bakımıyla ilgili daha fazla bilgi için blog yazımıza göz atabilirsiniz.
Sürdürülebilir peyzaj, sadece büyük ticari işletmelerle ya da sadece küçük bahçelerle sınırlı değildir. Sürdürülebilir peyzaj, her boyuttaki konut ya da işyeri için uygundur.
Konutlarla ticari mülkler arasındaki en büyük fark, toprak yapısıdır. Büyük ticari binalar genellikle önceden boş olan arazilere inşa edilirken, evlerin bahçeleri, mülkün sahibi değiştikçe değişir. Bu da toprağın zamanla bölgedeki topraktan farklılaşmasına neden olabilir. Toprak türüne uygun bitkilerin belirlenebilmesi ve bakım maliyetlerinin düşük tutulabilmesi için toprak analizi yapmak gerekir.
Ancak bir evin bahçesinin ya da ticari bir arazinin peyzajını tasarlarken, bakımını yaparken elbette bazı farklılıklar olacaktır. Örneğin, manuel çalışan bir çim biçme makinesi ufak sürdürülebilir bahçeler için son derece uygundur; hem karbon salmaz hem de spor yapmanızı sağlar. Fakat ticari bir peyzajda bu seçenek hiç de gerçekçi değildir; o nedenle elektrikli çim biçme makineleri ya da daha iyisi bataryalı veya güneş enerjisiyle şarj olan biçiciler tavsiye edilir. Kompost alanlarındaki doğal atıklar, miktarları itibarıyla ziyaretçiler için nahoş bir deneyim yaratabileceğinden, ticari peyzaj projelerinde pek tavsiye edilmez. Ancak organik atıkların gübre amaçlı toplanması her zaman tercih edilir. Bunlar gibi sürdürülebilirliğin pek çok unsurunu projenizin boyutuna göre değerlendirmeniz ve buna göre doğru seçimleri yapmanız gerekir.
Karaoğlu Landscaping olarak, müşterilerimizin hayalindeki peyzajı gerçekleştirirken çevreyi korumak için elimizden gelenin en iyisini yapmaya söz veriyoruz. Sürdürülebilir peyzaj bizim iş etiğimizin bir parçası. Peyzajınızı Doğa Ana’nın korunacağı şekilde tasarlayacak, uygulayacak veya bakımını yapacak bir peyzaj şirketi arıyorsanız sizin için doğru seçenek olabiliriz. Bağlayıcı olmayan ücretsiz bir keşif görüşmesi için buradan randevu oluşturabilirsiniz. Veya ücretsiz ipuçları ve sektör sırları için kaynak merkezimize göz atabilirsiniz.